ประชาธิปไตย กับ "กฎอนิจจลักษณะ"

'ปรีดี พนมยงค์' กับ 'ความเป็นอนิจจังของสังคม'

     สิ่งทั้งหลายในโลกนี้เป็นอนิจจัง ไม่มีสิ่งใดนิ่งคงที่ ทุกสิ่งที่มีอาการเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงไปอย่างไม่หยุดยั้ง สสารวัตถุที่ประกอบขึ้นโดยพลังของธรรมชาติ หรือโดยพลังของมนุษย์ ซึ่งเรามองด้วยตาเปล่าอาจเห็นว่าไม่เคลื่อนไหวนั้นความจริงมีการเคลื่อนไหว ภายในตัวของสิ่งนั้นๆคือ สิ่งที่เกิดขึ้นแล้วย่อมเปลี่ยนแปลงจากความเป็นสิ่งใหม่ไปสู่ความเป็นสิ่งเก่า
     พืชพันธ์ รุกขชาติ และสัตว์ชาติทั้งปวง รวมทั้งมนุษยชาติที่มีชีวิตนั้น เมื่อได้เกิดมาแล้วก็เคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงโดยเจริญเติบโตขึ้นตามลำดับ จนถึงขีดที่ไม่ อาจเติบโตได้อีกต่อไปแล้ว ก็ดำเนินสู่ความเสื่อม และสลายในที่สุด

     ชีวิตย่อมมี ด้านบวก กับด้านลบ มีส่วนที่เกิดใหม่ ซึ่งเจริญงอกงาม กับส่วนเก่าที่เสื่อม ซึ่งกำลังดำเนินไปสู่ความสลายดับ ด้านบวกหรือด้านลบ หรือ สิ่งใหม่กับสิ่งเก่าย่อมโต้อยู่ภายในของชีวิตนั้นเอง ซึ่งทำให้ชีวิตมีการเคลื่อนไหว